Życie z bliską osobą uzależnioną jest pełne cierpienia i lęku o własną przyszłość. Długotrwałe współuzależnienie może prowadzić do poważnych problemów na tle psychicznym i fizycznym. Kim jest osoba współuzależniona? Jak rozpoznać objawy współuzależnienia? Sprawdź, jak psychoterapia pozwala uwolnić się od traumy i pomóc osobie współuzależnionej.
Polacy najczęściej uzależniają się od alkoholu etylowego, ale stosowanie środków odurzających i substancji psychotropowych również stanowi ogromne zagrożenie dla zdrowia i życia, przynosząc poważne konsekwencje rodzinne, społeczne i zawodowe. Niezależnie od tego, z jakim uzależnieniem zmaga się Twój partner lub partnerka (seks, hazard, gry wideo), jeśli doświadczasz skutków psychicznych i fizycznych tego uzależnienia, podporządkowując mu całe swoje życie, musisz zgłosić się po pomoc do specjalisty. Ze wsparciem przychodzi psychoterapia. Częstochowa jest miastem, które zrzesza wielu profesjonalistów, warto jednak udać się do tego psychoterapeuty, które specjalizuje się w leczeniu uzależnień i zaburzeń im towarzyszących. Sprawdź, jaka jest definicja współuzależnienia oraz jakimi cechami wyróżnia się osoba współuzależniona.
Na czym polega współuzależnienie?
Współuzależnienie to stan psychiczny, w którym osoba przejawiająca niską samoocenę i silne pragnienie aprobaty jest niezdrowo przywiązana do innej osoby, często kontrolującej lub manipulującej, np. osoby uzależnionej od alkoholu lub narkotyków. Choć uzależnienie od substancji chemicznych znane jest od wieków, pojęcie współuzależnienia zyskało swoją nazwę dopiero w 1979 roku. Pierwsze osoby, które zainteresowały się tym problemem, to Timmen Cermak (psychiatra) oraz Janet Woititz (terapeutka). Dla wielu z nas współuzależnienie nie jest łatwe do zrozumienia. Obejmuje bowiem niezdrowe relacje, które ludzie mogą dzielić z najbliższymi, pozostając w dysfunkcyjnych związkach. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego partner lub partnerka nie odchodzi od destrukcyjnej osoby uzależnionej, raczej nie uzyskasz racjonalnej odpowiedzi. Osoba współuzależniona zwykle nie podziela danego uzależnienia, może opuścić związek w każdej chwili, ale jej życie jest zdominowane i ugina się pod ciężarem opieki nad uzależnionym.
Współuzależnienie – objawy i sposoby leczenia
Współczesne rozumienie współuzależnienia odnosi się do specyficznej relacji w związku, która charakteryzuje się zaabsorbowaniem i skrajną zależnością – emocjonalną, społeczną, a także fizyczną – od innej osoby. Główną konsekwencją współuzależnienia jest to, że osoba współuzależniona jest zajęta opieką nad uzależnionym partnerem lub partnerką na tyle, że zapomina zadbać o siebie, co skutkuje zaburzeniem rozwoju tożsamości. Zastanawiasz się, jakie są cechy osoby współuzależnionej? Po czym można poznać współuzależnienie? Objawy, na które warto zwrócić uwagę, na przykładzie współuzależnienia od alkoholu, to przede wszystkim:
- odczuwanie skrajnej zależności od bliskiej osoby,
- poczucie odpowiedzialności za jej uczucia i działania,
- nadmierna opiekuńczość i niskie poczucie własnej wartości,
- utrwalony i nieracjonalny system przekonań na temat picia alkoholu przez bliską osobę, wraz z przekonaniem na temat możliwości kontrolowania picia,
- irracjonalny system kontroli emocjonalnej,
- autodestrukcyjne schematy i nawyki poznawcze,
- nieskuteczność lub ograniczone zdolności przeciwdziałania destrukcji,
- ograniczone umiejętności fizycznego i psychicznego wycofania się z patologicznej relacji.
Z punktu widzenia najnowszych klasyfikacji chorób ICD-11 oraz zaburzeń psychicznych DSM-V współuzależnienie nie stanowi odrębnej jednostki chorobowej ani zaburzenia. Określa się je jako syndrom, który obejmuje określone cechy i zachowania, wśród których najczęściej wymienia się:
- koncentrację na zachowaniach alkoholowych osoby uzależnionej, ograniczającą własne potrzeby i wartości,
- przejęcie od osoby uzależnionej i rozwinięcie systemu iluzji i zaprzeczania (mój partner, partnerka nie jest alkoholikiem),
- przejęcie kontroli nad relacją uzależniony-substancja, ograniczające odpowiedzialność osoby pijącej,
- zaburzenia emocjonalne, w tym m.in.: huśtawki nastrojów, napięcie, stany lękowe i depresyjne,
- zaburzenia czynności poznawczych, w tym: zagubienie, brak poczucia sensu, zakłócenie wzorców normy i zdrowia, nierealistyczne oczekiwania,
- wzrost tolerancji na destrukcję i kompulsywne przywiązanie,
- zaburzenia psychosomatyczne,
- desperację i poczucie pustki duchowej.
Co ważne, współuzależnienie, np. od alkoholu, może wystąpić również w relacjach między członkami rodziny, przyjaciółmi czy współpracownikami. Uświadomienie sobie problemu to pierwszy krok do podjęcia leczenia. Sprawdź, jak pomóc osobie uzależnionej i współuzależnionej, jakie są metody leczenia i jakie efekty przynosi profesjonalna psychoterapia (Częstochowa).
Jak uwolnić się od współuzależnienia – terapia dla współuzależnionych
Długotrwałe funkcjonowanie w trudnej i niszczącej relacji z osobą uzależnioną ogranicza swobodę wyboru postępowania, prowadzi do pogorszenia własnego stanu zdrowia psychicznego i fizycznego, utrudniając zmianę sytuacji na lepsze. Jak zatem uwolnić się od współuzależnienia? Z pomocą przychodzi terapia dla współuzależnionych pod okiem profesjonalisty, która opiera się na spotkaniach indywidualnych i grupowych z psychoterapeutą, który specjalizuje się w leczeniu uzależnień. W ten sposób osoba współuzależniona ma szansę zrozumieć destrukcyjne mechanizmy, które nią kierują, często podtrzymując uzależnienie, co sprzyja wprowadzeniu zdrowszych i bardziej skutecznych sposobów funkcjonowania. Psychoterapia osoby współuzależnionej jest rekomendowana niezależnie od tego, czy osoba uzależniona również podjęła leczenie. Możliwe jest prowadzenie dwóch terapii równolegle, równie korzystna jest ponadto terapia uzależnionej pary. Wystarczy zgłosić się do psychoterapeuty na pierwszą konsultację i podjąć walkę o powrót do zdrowia.